De bouw digitaliseert en industrialiseert

BIM

BIM staat voor Building Information Modelling (oftewel bouwwerkinformatiemodel) : een virtueel bouwwerk dat veel verder gaat dan een ontwerpinstrument.

Een gedeelde kennisbron

Een bouwproject komt tot stand door het werk van verschillende partijen en bovendien kent een bouwwerk een lange levenscyclus. Dat is het uitgangspunt van BIM. Het vormt de bron van alle gegevens, zowel fysieke als functionele, die het bouwwerk omvat.

Daar waar traditionele ontwerpsystemen een object voorstellen aan de hand van lijnen en arceringen, werkt BIM met objecten die werkelijk overeenstemmen met de onderdelen van een gebouw zoals bijvoorbeeld ramen. Aan al deze objecten worden gegevens gekoppeld zoals samenstelling, afmetingen, prestaties enz.

En daar waar traditionele ontwerpsystemen op zichzelf staan, waardoor alle informatie na het ontwerp opnieuw moet worden ingevoerd in het inkoop-, bouw- en onderhoudssysteem, zijn al deze onderdelen in BIM geïntegreerd.

Concreet betekent dit dat :

1. bij elke wijziging aan het ontwerp, onmiddellijk zichtbaar wordt welke invloed dit op het project heeft op vlak van workload, termijnen en bouwkosten, maar ook op de latere onderhouds- en zelfs afbraakkosten. Het dient met andere woorden als basis voor het nemen van beslissingen tijdens de gehele levenscyclus van het gebouw.
2. de verschillende partijen informatie kunnen uitwisselen waardoor de workflow beter gestroomlijnd wordt en de juiste persoon de juiste informatie op het juiste moment ontvangt om zijn werk goed te kunnen uitvoeren.

Geen verrassingen

Het nauwkeurig kunnen beheren van gegevens, maakt dat BIM-projecten voorspelbaarder verlopen. De bouw wordt immers steeds complexer en de druk om betaalbare projecten binnen de afgesproken tijd te realiseren neemt toe. Door de 3D-modellen aan elkaar te koppelen, worden problemen, zoals elkaar overlappende objecten, direct opgespoord. Met onze huidige traditionele methodes komen dergelijke ‘verrassingen’ pas op de bouwplaats voor, met vaak bijkomende kosten tot gevolg. Ook het verbeteren van de coördinatie voorkomt onvoorziene vertragingen in de planning.

Lagere bouwkosten

We haalden zonet al aan dat het vooraf opsporen van fouten en een betere coördinatie tot minder kosten leidt. Het kunnen simuleren van de volledige levenscyclus van een bouwwerk, maakt dat ook de onderhoudskosten teruggedrongen kunnen worden.

Maar, geen tovermiddel !

Het welslagen van een BIM-project, valt of staat door de samenwerking en de communicatie tussen de verschillende partijen. Alle processen en verantwoordelijkheden dienen precies omschreven te worden (wie moet op welk moment welke informatie aanleveren). Hetzelfde geldt voor alle informatie (welke eigenschappen moeten aan de objecten gekoppeld worden), die eveneens op een vooraf bepaalde manier benoemd moet worden om gestructureerd te kunnen werken.

Robots

Het gebruik van robots in de bouw lijkt nog ver weg, maar is ook zo dicht bij. Met gps uitgeruste bulldozers bijvoorbeeld, kunnen eigenlijk als grote robots beschouwd worden, al worden ze vandaag de dag nog door iemand bestuurd. Stap voor stap zien we automatiseringen opduiken, tot we over een decennia waarschijnlijk kennis zullen maken met de volledig geautomatiseerde bouwplaats.

Verwacht wordt dat robots in staat zullen zijn om bouwelementen te verplaatsen, te monteren of zelfs via 3D-printing ter plaatse te produceren indien nodig. De eerste stappen hierin, die vandaag reeds genomen worden, bestaan uit het vergaren van precieze informatie van de bouwplaats via sensoren en ook drones. Ze worden ingezet om de bouwplaats te inspecteren en belangrijke evaluaties uit te voeren zoals afmetingen en hoogte- en toegangsbeperkingen. Precisie, maar ook aanzienlijke tijd- en middelenbesparingen, maken drones nu al waardevol in de bouwsector.